Pułk 3. Ułanów w I Korpusie Polskim w Rosji

Zdjęcia kawalerzystów Pułku 3. Ułanów z okresu 1917-1918 reaktywowanego w ramach I Korpusu Polskiego w Rosji pojawiają się niezmiernie rzadko. Tym większe podziękowania dla pana Andrzeja Olszowskiego i Jego brata Mścisława za udostępnienie nam fotografii całego albumu będącego własnością Ich ojca – mjr. Marcelego Stanisława Olszowskiego.
Poniżej zamieszczam część życiorysu taty i opis albumu przygotowany przez pana Andrzeja:

„W klika dni po uzyskaniu dyplomu lekarza dentysty na Uniwersytecie Warszawskim, wybuchła I woja światowa i został powołany do wojska. Ukończył Twerską Szkołę Oficerską i w randze podporucznika został wysłany na front łotewski. Po wybuchu rewolucji wstąpił do Korpusu Dowbora, gdzie pełnił funkcję skarbnika 3PU. Po rozwiązaniu korpusu przedostał się do Polski, a po reaktywacji 3PU powrócił do niego. Służył w Tarnowskich Górach. Po wypadkach majowych został przeniesiony do 2 Pułku Szwoleżerów, a następnie do MSWojsk na stanowisko szefa wydziału studiów. W roku 1935 odszedł w stan spoczynku. Do wyuczonego zawodu nie wrócił. Był rejonowym inspektorem koni w Mińsku Mazowieckiem. Powołany ponownie 3 września 1939, miał się stawić w sztabie w Brześciu n/B. Nim jednak dojechał – sztab wyjechał z Brześcia uchodząc przed dywanowym bombardowaniem. Początkowo samochodem, następnie furmanką usiłował dogonić sztab. Jednak źle poinformowany udawał się na wschód, zamiast na południe. Po wkroczeniu wojsk sowieckich zdjął mundur i wrócił do Warszawy. W czasie okupacji wykładał w podchorążówce AK. Po wojnie został skierowany na Ziemie Zachodnie.
Tak mniej więcej przebiegały jego dzieje.
Album zawiera zdjęcia z okresu 1917-1918 r. I Korpusu Polskiego w Bobrujsku i na Białorusi utworzonego przez jenerała Dowbora Muśnickiego. Na str. 1 fotografia generała, na drugiej korpus oficerski, dalej różne sceny z życia korpusu.
Album jest pamiątką po naszym ojcu majorze Stanisławie Marcelim Olszowskim, wówczas poruczniku Pułku 3. Ułanów. Stanowi własność Andrzeja i Mścisława Olszowskich.
Ponadto przesyłam zdjęcie mojego ojca Stanisława Marcelego Olszowskiego, jako rotmistrza P.3.U. Zdjęcie z początków lat 1920. Nad prawą klapą krzyżyk Dowborczyków. Nad lewą Krzyż Walecznych z dwoma okuciami, poniżej odznaka pułkowa. Poniżej zamieszczam zdjęcia pieczątki Pułkowej i orzełka z czapki mojego ojca.”

Trzecie z kolei zdjęcie grupowe zamieszczone w albumie przedstawia sztab Pułku 3. Ułanów. Można go znaleźć także w zbiorach Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie wraz z następującym opisem:
„Fot. NN, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie [album 68 – Pułk Ułanów Śląskich].
Sygnatura: IS_2012_ALBUM51_002
1918, Bobrujsk, Rosja.
I Korpus Polski, kadra oficerska 3 Pułku Ułanów. Na zdjęciu : ppor. Henryk Odolski, por. Kazimierz Plisowski, por. Stefan Giedroyć-Matuszewicz, por. Stanisław Kucharski, por. Antoni Witkowski, ppor. Aleksander Zawisza, por. Stefan Skarżyński, podrtm. Witosław Porczyński, por. Ludwik Kuczyński, ppor. Włodzimierz Lizoń, por. Zdzisław Kwiatkowski, chor. Ludwik Kąkorski, rtm. Ludwik Laudański, podrtm. Ryszard Perkowski, podrtm. Tadeusz Krupski, podrtm. Józef Taube, ppor. Lucjan Wyganowski, kpt. dr Ordyłowski, por. Konstanty Drucki-Lubecki, podrtm. Tadeusz Jeger, por. Jan Czarnocki, ppor. Andrzej Falewicz, por. Zbigniew Wielowieyski, kapelmistrz – urzędnik wojskowy Slawik (Slawiczek), podrtm. Michał Łapin, por. Władysław Kobylański, por. Zygmunt Wołowski, por. lekarz weterynarii Jerzy Kwiatkowski, podrtm. Czesław Kozierowski, por. Stanisław Olszowski, kpt. dr Bobiatyński, por. Adam Zakrzewski, podrtm. Władysław Kulesza, rtm. Konstanty Plisowski, rtm. Mikołaj Koiszewski, rtm. Stefan Strzemieński, płk Zygmunt Łempicki, rtm. Henryk Borewicz, rtm. Cyprian Bystram, podrtm. Marian Słoniński, portm. Jan Reliszko, podrtm. Zygmunt Broniekwski, por. Tadeusz Falewicz, por. Stanisław Barylski, ppor. Koziełł-Poklewski, por. Stanisław Kruszewski, ppor. Wacław Jacynicz, ppor. Edward Dunin-Borkowski, por. Marian Staniszewski, ppor. Wiśniewski.”

Por. Stanisław Olszowski pojawił się na liście oficerów w barwach Pułku 3. Ułanów opublikowanej po zakończeniu działań wojennych w 1920 roku.
Ponadto Rocznik Oficerski Kawalerii z 1930 podaje iż w 2 Pułku Szwoleżerów figuruje mjr Stanisław Marceli Olszowski odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych – mjr Marceli Stanisław Olszowski zajmował tam stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego.

Pan Marceli Olszowski obiecał mi także iż prześle nam fotografie z albumu zawierającego zdjęcia z I Międzynarodowych Zawodów Konnych w Warszawie. Zapraszam więc wszystkich zainteresowanych tym tematem do dalszego śledzenia naszej szwadronowej strony.

Autor posta: Leszek Kasiarz